วิธีหาค่า Tolerance สำหรับอะไหล่เครื่องฉีดพลาสติก
Tolerance เป็นค่าที่ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิต ที่เราใช้ในการคำนวณในการออกแบบชิ้นงานหรือสินค้าทางอุตสาหกรรมเช่น Screw, Barrel, Ring, Seat ฯลฯ เพื่อให้ชิ้นงานที่ออกแบบมาได้ตรงตามมาตราฐาน หรืออยู่ในค่าปกติ
หน้าที่ของค่า Tolerance
ใช้เพื่อตรวจสอบว่า สินค้าหรือชิ้นงานตัวใหม่ ที่ต้องการนำมาเปลี่ยนแทนที่ตัวเก่าสามารถใส่แทนด้วยกันได้ และช่วยความแม่นยำในการเขียนแบบให้กับทีมวิศกร
ลักษณะของ Tolerance
รูปภาพอ้างอิงจาก : pioneer.netserv.chula.ac.th
ส่วนใหญ่แล้วค่า Telolance จะมีค่าเป็น บวก (+), ลบ(-) ใช้ในการคำนวณขอบเขตของพื้นที่ เมื่อหลังจากการคำนวณเสร็จเรียบร้อยแล้ว ค่า Telolance ที่ได้จะมีความหมายว่า เป็นพื้นที่ที่สามารถใช้ในการกำหนดขอบเขตในการออกแบบ เพื่อให้ได้หรืออยู่ในมาตราฐาน
ตัวอย่างการเขียนแบบระหว่างสองแบบ
แบบ Direct limits คือ การเขียนแบบที่มีการกำหนดค่ามาให้ตายตัว
แบบ Tolerance values คือ การเขียนแบบ แบบมีขอบเขตค่าที่ได้จะต้องบวกลบอยู่ในภายใต้ขอบเขตนี้
H และ h ในตาราง Tolerance คืออะไร?
Hole based system = ค่าความกว้างของรูที่ใช้ในการสวมชิ้นงาน
รูปภาพอ้างอิงจาก : www.cobanengineering.com
Shaft based system = ค่าความกว้างของชิ้นงานที่ถูกสวม
“Hole เมื่อดูในตารางแล้ว Hole จะมีสัญลักษณ์คือตัว H ส่วน Shaft จะมีสัญลักษณ์คือค่า h”
ตัวอย่างการคำนวณหาค่า Telorance
สมมุติว่า เราจะหาค่า Dimension tolerance ของ Ring ที่มีขนาด Diameter อยู่ที่ ⌀ 50 mm. กัน อันดับแรกให้เรามองหาช่องที่ขึ้นต้นด้วยเลข 50 (ทางด้านซ้าย) จากนั้นเราก็มาวิเคราะห์ว่า RING นั้นใช้สัญลักษณ์อะไรในการดู เป็น H หรือ h ในตัวอย่างนี้เป็น h เล็กเพราะ RING ถูกสวมโดย BARREL ดังนั้น Ring จึงเป็น Shaft (h)
รูปภาพอ้างอิงจาก : pioneer.netserv.chula.ac.th
ทีนี้มาดูตัวอย่างการคำนวณค่า Tolerance ของ RING ⌀ 50 mm. กันครับ
ตัวอย่างการคำนวณ
RING ⌀ 50 mm. = 50(f6)
50 - 0.030 = 49.970 mm.
50 - 0.049 = 49.951 mm.
ดังนั้นค่าที่ได้เราจะได้ค่าระหว่าง 49.970 mm. และ 49.951 mm. ของ RING ⌀ 50 หมายความว่า ถ้าชิ้นงานหรือสินค้าชิ้นใหม่ที่จะถูกนำมาใส่แทนมีค่าบวกหรือลบ อยู่ระหว่าง 49.970 mm. - 49.951 mm.ถือว่าสามารถใส่แทนกันได้ หรือถ้าออกแบบชิ้นงานใหม่ขึ้นมาถ้าค่าอยู่ระหว่างนี้จะถือว่าได้ค่าที่ตรงตามมาตราฐาน
ตัวอย่างการคำนวณ Diameter ตัวอื่นๆ
ตัวอย่าง ริง (ใช้ f6 )
RING ⌀ 18 mm. = 18(f6)
18 - 0.020 = 17.980 mm.
18 - 0.033 = 17.967 mm.
ดังนั้น ค่า Tolerance ของ RING ⌀ 18 อยู่ระหว่าง 17.980 mm. - 17.967 mm.
ตัวอย่าง บาร์เรล (ใช้ H7 )
BARREL ⌀ 50 mm. = 50(H7)
50 - 0.025 = 50.025 mm.
50 - 0.000 = 50.000 mm.
ดังนั้น ค่า Tolerance ของ BARREL ⌀ 50 อยู่ระหว่าง 50.000 mm. - 50.025 mm.
แหล่งข้อมูลอ้างอิงเพิ่มเติม
https://www.cobanengineering.com/Tolerances/TolerancesDefinitions.asp
https://www.mec-engineering-spreadsheets.com/documentation-area/fit-tolerances-and-applications/
